شغل چیست؟ - تفاوت کار، شغل و حرفه

همه ما انسان‌ها برای گذران زندگی به یک سری احتیاجات مانند خوراک، پوشاک، مسکن و سرگرمی نیاز داریم. و اکثر این موارد با پول به دست می‌آیند. مسلما برای به دست آوردن پول هم به کار یا شغل نیاز داریم تا بتوانیم هر چه را که می‌خواهیم تهیه کنیم؛ اما آیا هر کاری که از طریق آن پول به دست بیاوریم شغل محسوب می‌شود؟ مثلا ممکن است در ازای دزدی یا گدایی هم پول به دست بیاوریم، اما آیا کار درستی است و اصلا شغل محسوب می‌شود؟ مسلما نه! پس شغل تعریف خاص خود را دارد و شاغل هم فردی با ویژگی‌های خاص است.

وقتی صحبت از شغل به میان می‌آید، همه فکر می‌کنند که با مفهوم ساده‌ای روبه‌رو هستند که مشخص و واضح است؛ اما آیا تعریفی هم برای این واژه دارند؟ خود شما چطور؟ برای تعریف شغل چه جمله‌ یا توضیحی دارید؟ وقتی کلمه job یا occupation را در فرهنگ لغت پیدا می‌کنیم، به چنین تعاریفی می‌رسیم:

• کار یا تجارت اصلی و معمولی یک شخص، به ویژه به عنوان وسیله‌ای برای امرار معاش
• فعالیت یا وظیفه‌ای که شخص به آن مشغول است. معمولا فعالیت‌های تولیدی، خدمات، تجارت یا صنایع دستی که به طور منظم برای آن‌ها حقوق می‌گیرند.
• هر فعالیتی که شخص در آن مشغول است
• حالت مشغول بودن

بنابراین افراد شاغل به طور کلی در دو دسته قرار می‌گیرند:

1. افراد خود اشتغال که به طور مستقل برای خودشان کار می‌کنند.
2. افراد حقوق بگیر که در ازای انجام وظایفی خاص، حقوق دریافت می‌کنند.

آیا شغل و موقعیت شغلی تعریف یکسانی دارند؟

گاهی اوقات شغل و موقعیت شغلی با هم اشتباه گرفته می‌شوند و به جای هم به کار می‌روند. اما باید بدانید که این دو یعنی Job و Position تفاوت‌هایی با هم دارند. در ادامه با یک مثال ساده این تفاوت را بیان می‌کنیم:

فرض کنید یک شرکت آموزش خصوصی دروس کنکور با سه منشی، یک حسابدار، یک مدیر و یک سرایدار وجود دارد. این شرکت پانزده معلم استخدام کرده است. اگر این معلم‌ها وظیفه مشابهی داشته باشند، می‌توانیم بگوییم که در این شرکت پنج شغل وجود دارد: مدیر، حسابدار، معلم، منشی و سرایدار. اما تعداد موقعیت‌های شغلی این موسسه بیست مورد – به غیر از مدیر – است.

با این مثال تا حد زیادی مفهوم موقعیت شغلی را درک کرده‌اید. مثلا ممکن است شما به دنبال کار حسابداری باشید و در حال حاضر پنج موقعیت شغلی برای مصاحبه در اختیار دارید. با انجام این مصاحبه‌ها می‌توانید یکی از فرصت‌های شغلی را اشغال کنید و شروع به کار کنید.

پس شغل مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و مسئولیت‌های خاص است که افراد آن‌ها را تعریف می‌کنند. اما ممکن است در یک شرکت برای هر شغل چندین فرصت شغلی وجود داشته باشد. مثلا در بخش مالی و حسابداری شرکت چهار حسابدار را استخدام کرده‌اید. در این صورت چهار موقعیت شغلی برای حسابداری تعریف کرده‌اید.

این موضوع در رده‌های بالای سازمانی کمرنگ‌تر می‌شود. مثلا تنها یک مدیر مالی، یک مدیر داخلی و یک مدیر عامل در یک شرکت وجود دارد.